روش‏های اعتبارسنجی منابع حدیثی با تکیه بر آثار شیخ صدوق

Authors

Abstract:

از ویژگی بارز احادیث شیعه انتقال مکتوب آن‏ها ‏است. از این رو یکی از روش‏های اعتبارسنجی نزد قدما، بررسی منابع حدیثی بوده است. شناخت روش‏های موجود در این نوع از اعتبارسنجی، نیازمند بررسی عملکرد قدما است. در این نوشتار با روش توصیفی-تحلیلی به ارائه روش‏هایی در تشخیص منابع مکتوب شیخ صدوق و نوع تعامل وی با این آثار پرداخته شده است. اعتبارسنجی شیخ صدوق در حوزه مکتوبات حدیثی قابل تقسیم به سه دسته‏اند: قبول اجمالی مصدر حدیثی، طرد تمام کتاب و قبول بخشی از آثار. در این تقسیم‏بندی‏ها عواملی مانند شناسایی صحت و سقم انتساب کتاب به نویسنده، مشایخ صاحب کتاب، نوع محتوای کتاب، روش تحمل و انتقال کتاب، میزان اعتبار نسخه کتاب و شخصیت راوی کتاب دخیل بوده است. به نظر می‏رسد عوامل مؤثر بر این دسته‏بندی‏ها بر سایر قدما نیز صدق ‏کند. 

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اعتبارسنجی گونه های مختلف روایات نزد شیخ صدوق

اعتبار به عنوان یکی از ملاک‌های مهم گزینش و نقل روایات نزد شیخ صدوق مطرح است، اما این‌که این ملاک در کلیه روایات و آثار وی، مدنظر بوده، میان عالمان حدیث محل اختلاف است. مقاله حاضر که به روش توصیفی ـ تحلیلی به سامان رسیده، به بررسی میزان اعتبار انواع روایات در آثار شیخ صدوق از نگاه وی پرداخته است. یافته‌ها نشان می‌دهد که وی ـ جدای از کتاب من لایحضره الفقیه که به اعتبار روایات آن تصریح کرده ـ در ...

full text

حج نگارى هاى شیخ صدوق

حج ، عمره و زیارت قبـور پاک پیشوایان معصوم: از  موضوعاتی است که بخشی از نگارش های نویسندگان دینی به آن اختصاص یافته است. ابوجعفر محمد بن بابویه قمی، معروف به شیخ صدوق، از نویسندگان پرتلاش قرن چهارم هجری است. مرحوم صدوق، علاوه بر پرداختن به مسایل مرتبط با حج، عمره و زیارت در کتاب‌ های مختلف خود، کتاب‌ ها و رساله ‌های مستقلی در این ‌باره نیز نگاشته است. گرچه هیچ یک از آثار دوازده‌ گانة ابن بابو...

full text

بررسی تطبیقی تفسیر العیاشی و آثار شیخ صدوق بر محور اسانید

تفسیر العیاشی، تفسیر مأثوری است که روایات آن به شکل مرسل در اختیار ما قرار دارد. این روایات گر چه از سوی برخی صاحب‌نظران تلقی به قبول شده است، اما ارسال در سند، ضعفی است جدی که به سادگی نمی‌توان از آن چشم پوشید. بررسی تطبیقی روایات چنین آثاری با متن منابعی که روایات را به شکل مسند نقل کرده‌اند، یکی از روش‏های رایج در بین حدیث‌پژوهان برای رفع این نقیصه است. در این پژوهش برای بازیابی و یا یافتن ا...

full text

مقایسه رویکرد مهدویت نگاری شیخ صدوق و شیخ طوسی

مهدویت نگاری ، یکی از رویکردهای مهم نویسندگان در طول قرون اولیه هجری تا کنون است . شیخ صدوق و شیخ طوسی که هردو از صاحبان کتب اربعه هستند  نیز ، آثاری  مستقل با موضوع مهدویت از خود به جای گذاشته اند . مقایسه رویکرد این دو دانشمند دینی در کتابهای جامع "کمال الدین و تمام النعمه" و "الغیبه"نشان می دهد که مباحث مورد توجه ایشان در باره حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف اشتراک بسیار دارد و رویکرد م...

full text

علل الشرایع اثری وزین در مجموعه آثار شیخ صدوق رحمه الله

  دکتر   ؛ ؛ چکیده کمتر شیعه­ای یافت می‌شود که از میان آثار محدّث، مفسّر و رجالی گرانقدر سده چهارم، محمد‌بن‌بابویه، پیرامون کتاب «من لا یحضره الفقیه» توصیفات ارزنده­ای نشنیده باشد؛ لکن عظمت مقام علمی شیخ صدوق در دیگر آثار ایشان نظیر «علل الشرایع»، نیز نهفته است که تحقیقات وسیعی را طلب می‌نماید تا زوایای برجسته آن آشکار گردد. این کتاب از نتایج سفرهای شیخ به شهرهای کوفه، نیشابور، فرغانه و مرورود ...

full text

اعتبارسنجی کارکرد معرفتی عقل با تأکید بر دیدگاه شیخ مفید

  عقل یکی از منابع مهم معرفتی در کشف حقایق دینی است که کارکرد معرفتی آن در حوزه الهیات از دیرباز نزد دین پژوهان و متکلمان از اعتبار خاصی برخوردار بوده و هم اکنون نیز همچنان بر اعتبارآن تأکید می شود. اما دربین برخی از نحله های فکری-کلامی در نقش آفرینی و کارکرد معرفتی آن نکات قابل تأملی وجود دارند که می توانند شبهاتی ایجاد نمایند که باعث تردید در اعتبارکارکرد معرفتی ادراکات عقلی گردد. از این رو،...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 26  issue 1

pages  68- 90

publication date 2021-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023